کدهای کهن
تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۰۷۰۹۰
بهزبان ساده بدون این کدهای قدیمی ما قادر به ادامه زندگی، حداقل به شکل کنونی آن نخواهیم بود. زبان های برنامه نویسی که گاه بیش از نیمقرن پیش برای انجام کارهای بهخصوص و گاه بهصورت موقت تولید شدند، اما هنوز هم روزانه در میلیونها تراکنش و پردازش بهکار میروند و ستون فقرات سیستمهایی را که دنیای مدرن برپایه آن بنا شده تشکیل میدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بسیاری از شرکتها و دولتها نمیخواهند یا نمیتوانند به این کدهای قدیمی که سالهاست کارشان را بهخوبی انجام دادهاند، دست بزنند.
درنتیجه این نرمافزارها بهجای تعویض، وصله و پینه میشوند و شاهد وابستگی باورنکردنی دنیای پیشرفته امروزی به زبانهای تقریبا مردهای هستیم که بهزودی دیگر متخصصی برای تعمیر محصولات ساخته شده با آنها باقی نخواهد ماند. در ادامه شما را با برخی از این زبانهای قدیمی ولی کاربردی آشنا میکنیم.
زبانی برای محاسبه
یکی از قدیمیترین زبانهای برنامهنویسی که هنوز کاربرد گستردهای در بسیاری از محاسبات علمی دارد، زبان Fortran (مخفف Formula Translation یا ترجمه فرمولی) است.
IBM این زبان برنامهنویسی را در دهه ۵۰ میلادی توسعه داد و یکی از نخستین زبانهای برنامهنویسی سطح بالا بود که از کلمات بهجای کدهای عددی استفاده میکرد.
این ویژگی جدید و جالب باعث شده بود برنامهنویسها بتوانند با سرعتی پنجبرابر بیشتر از زبان ماشین کدنویسی کنند و همین باعث محبوبیت گسترده آن شد البته امروزه تعداد برنامهنویسهای مسلط به این زبان بسیار کمتر است، هرچند هنوز هم میتوانید در سراسر جهان متخصصانی را پیدا کنید که با آن آشنا هستند.
جینمز هوارد، متخصص علوم داده آزمایشگاه فیزیک کاربردی دانشگاه جان هاپکینز که یکی از این متخصصان است، بهگفته خودش سالهاست به این زبان نرمافزاری ننوشته، اما نرمافزارهای دیگر او کماکان از کتابخانههای اصلی این زبان برنامهنویسی که در دهه ۷۰میلادی نوشته شدهاند و سرعت بینظیری دارند برای کارهای مختلف استفاده میکنند.
آخرین بار که او بهصورت مستقیم به این زبان برنامهنویسی کرده، ۱۰سال پیش بود که نیاز داشت اطلاعات یک نرمافزار در سیستم بانک مرکزی آمریکا را به نرمافزار دیگری انتقال دهد.
مساله اینجا بود که یکی از این برنامهها با زبان برنامهنویسی C و دیگری با Fortran نوشته شده بود و سازنده دیگر کتابخانه مرکزی فرترن موردنیاز را تامین نمیکرد.
هوارد بهخاطر آورد در کودکی خوانده بود که ساختار فراخوانی دادهها در زبان C دقیقا برعکس زبان فرترن است.
در نتیجه او یک کد ساده نوشت تا ترتیب اطلاعات موجود در برنامهها را برعکس کند و بههمین سادگی مشکل برطرف شد.
زبانی برای شرایط سخت
یکی دیگر از زبان های برنامه نویسی قدیمی که هنوز هم دور از چشم عموم به زندگی خود ادامه میدهد، زبان Ada است.
این زبان برنامه نویسی بیشتر توسط دولت آمریکا در سیستمهای دفاعی و امنیتی که نیازمند اطمینانپذیری قابلتوجه هستند بهکار میروند و بههمین دلیل هم خیلی مشخص نیست امروزه برای چه کاری مورد استفاده قرار میگیرد اما تا آنجا که میدانیم سازمان ناسا و شرکت بوئینگ در سالهای اخیر از نرمافزارهای تولید شده با Ada برای برنامهریزی ماهوارهها و هواپیماها استفاده کردهاند.
این زبان برنامهنویسی در دهه ۷۰میلادی و به سفارش وزارت دفاع ایالات متحده توسعه یافت تا به استاندارد تبدیل شود و از تنوع و تکثر زبانهای برنامهنویسی بهکار رفته در تولید نرمافزارهای دفاعی بکاهد، چرا که تعدادشان در آن زمان به ۴۰۰ زبان مختلف رسیده بود.
زبان Ada طوری ساخته شد تا بتوان در شرایط مرگ و زندگی روی آن حساب کرد و در برابر خطاهای احتمالی برنامهنویسها مقاوم باشد.
این زبان در سال ۱۹۸۰ برای استفاده عرضه شد و حتی در دورهای استفاده از آن برای تمام ارگانهای دولتی آمریکا ضروری بود، هرچند امروزه دیگر این اجبار وجود ندارد.
با این حال، زبان Ada هنوز هم در کاربردهای پرخطری که نیازمند اطمینانپذیری بالا در شرایط دشوارهستند بهکار میرود و بعید است به این زودی شاهد مرگ کامل آن باشیم.
زبانی برای تجارت
زبان برنامهنویسی COBOL که به فارسی، زبان برنامه نویسی مشترک تجارت محور معنی میدهد در سال ۱۹۵۹ برای انجام بهتر پردازشهای محاسباتی مثل تسویه حقوق کارکنان، مدیریت تراکنشهای بانکی و کنترل بودجه توسعه یافت.
این زبان برنامه نویسی هم مثل بسیاری از موارد مشابه دیگر به سفارش وزارت دفاع ایالات متحده بهعنوان راهحلی موقت توسعه یافته بود.
هرچند از آنجا که این وزارت از تمام تولیدکنندگان کامپیوتر در آمریکا خواسته بود تا این زبان را در سیستمهای خود بگنجانند، در طول دو دهه آینده این زبان توسعهدهندگان پرشماری در سراسر جهان پیدا کرد.
این زبان ساده و قدیمی هنوز هم بسیار پرکاربرد است و بنابر گزارش خبرگزاری رویترز در ۲۰۱۷ بیش از ۹۵درصد عابربانکها و ۴۳درصد از بانکهای آمریکا هنوز از این زبان برای کارهای خود استفاده میکردند.
در کشور ما هم مشکل مشابهی وجود دارد و بخش قابلتوجهی از سیستم بانکی و مالی از این زبان قدیمی برای انجام تراکنشهای خود بهره میبرند. اما بسیاری از برنامهنویسهای مسلط به این زبان قدیمی یا بازنشسته شدهاند یا در حال ترک نیروی کار هستند و این مشکل بزرگی پیشروی سیستم مالی جهانی قرار داده که البته در آن تنها نیست.
چه باید کرد؟
مساله اینجاست که در بحرانهایی مثل همهگیری اخیر کرونا و افزایش فشار بر زیرساختهای قدیمی خدمات آنلاین دولتی، نرمافزارهای قدیمی توسعهیافته با این زبانها با مشکلات پیشبینینشدهای مواجه میشوند که گاه ممکن است برای رفع آن به موانع قابلملاحظهای برخورد کنیم.
در حال حاضر شرکتهای تخصصی با بازخوانی و بازنویسی کدهای قدیمی به زبانهای جدیدتر این نرمافزارهای حیاتی را بهروزرسانی میکنند، هرچند این فرآیند هزینهبر و پرخطر است و ممکن است در پلتفرمهای بزرگ نیازمند صرف ۳ تا ۱۰سال زمان و میلیونها دلار هزینه باشد.
یک روش جایگزین دیگر که بهتازگی امکانپذیر شدهاست، استفاده از فرآیندهای خودکار و استفاده از آخرین نسخههای موجود زبانها برای امکان بهتر انتقال به سرورهای ابری و حفظ کاربری آنها در دوران اینترنت است که میتواند به افزایش قابلتوجه سرعت انتقال و نیز کاهش هزینههای مرتبط با این کار منجر شود. مهمترین چیز اما درنظر گرفتن این واقعیت است که نرمافزارهای قدیمی و مبتنی بر زبانهای فراموش شده با وجود کارایی خود در حال نزدیک شدن به پایان دورانشان هستند و باید هرچه زودتر فکری برای زیرساختهای حیاتی مالی، علمی و اطلاعاتی وابسته به آنها کنیم.
خشایار مریدپور - روزنامه نگار فناوری / ضمیمه کلیک روزنامه جام جم
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: برنامه نویسی زبان برنامه نویسی زبان برنامه نویسی نرم افزارهای زبان ها نویس ها هنوز هم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۰۷۰۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تشریح برنامههای هفته میراث/ پاسداشت زبان فارسی وتجلیل از فعالان
بهگزارش خبرگزاری مهر به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی، در این نشست که امروز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳، در محل سالن فجر وزارت میراثفرهنگی و با حضور مدیران کل ستادی معاونت میراثفرهنگی و نیز حضور برخط مدیران کل و معاونان میراثفرهنگی استانها برگزار شد، مهمترین برنامههای گرامیداشت هفته میراثفرهنگی تشریح شد.
فاطمه داوری مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی در این نشست هماهنگی با بیان اینکه «میراثفرهنگی، مشارکت عمومی و مسئولیت اجتماعی» اصلی ترین شعار و رویکرد هفته میراث فرهنگی در سال جاری است، اظهار کرد: ابلاغیه برگزاری هفته میراثفرهنگی با امضای قائم مقام وزیر و معاون میراثفرهنگی به استانها اعلام شده است.
وی افزود: در این دستورالعمل کاملاً برنامههای هفته میراثفرهنگی تشریح شده و بر این اساس مدیران کل استانی در روزهای ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت با برپایی نشست خبری به استقبال هفته میراثفرهنگی خواهند رفت و به تشریح مهمترین برنامههای گرامی داشت این هفته در استانها خواهند پرداخت.
داوری با اشاره به روز ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی و نکوداشت و پاسداشت زبان فارسی، اضافه کرد: در این رابطه برنامه ملی با محوریت استان خراسان رضوی برگزار میشود اما انتظار میرود در سایر استانها نیز برنامههای مرتبط با پاسداشت زبان فارسی برگزار شود.
مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی ادامه داد: روز ۲۹ اردیبهشت روز موزه است که برنامههای مخصوصی در این روز تدارک دیده شده است. همچنین روز ۳۱ اردیبهشت که مصادف با سالروز تولد امام رضا است به نام روز میراث رضوی و میراث دینی نامگذاری شده است. ظرفیت بهرهگیری از این میراث، در برخی از استانها وجود دارد و انتظار میرود که مدیران کل استانی دراین باره برنامهریزی مناسبی داشته باشند.
داوری ادامه داد: روز یکم خرداد با محوریت توجه ویژه به میراث ناملموس برنامههایی اجرا خواهد شد و روز دوم خرداد که به نام روز «میراثفرهنگی الفبای زندگی» نامگذاری شده، برنامهریزیها باید باعث تقویت ارتباط بین میراثفرهنگی و بدنه مردمی شود.
وی در ادامه گفت: روزهای ۳ و ۴ خرداد نیز با توجه به سالروز آزادسازی خرمشهر و نیز روز مقاومت مردم دزفول، با تکیه بر این عنوان برنامههای بسیار خوبی را داریم. روز ۵ خرداد نیز به نام روز میراث دفاع مقدس نامگذاری شده و با توجه به ظرفیتهای میراث دفاع مقدس در حوزه میراثفرهنگی ملموس و ناملموس برنامههای بسیار خوبی در این باره تدارک دیده شده است.
مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی یادآور شد: اهداف رویکردی و برنامههایی که انتظار داریم این است که در درجه اول در برنامهریزیها و اهداف چند کلیدواژه مهم مانند توسعه نقش جوامع محلی، تبیین مسئولیت اجتماعی، تقویت مشارکتهای مردمی و … مد نظر قرار گیرد.
وی یادآور شد: در سطح ملی ستادی تشکیل شده و در سطح استان نیز ستاد هفته میراثفرهنگی تشکیل میشود که ریاست آن با مدیرکل استان و دبیری آن بر عهده معاون میراثفرهنگی هر استان است. البته حتماً در ستادهای استانی سایر معاونان و مدیران استانی حضور و مشارکت خواهند داشت.
مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی در ادامه گفت: تهیه فهرستی از برنامههای اصلی، برگزاری نشست خبری، تهیه بستههای اطلاعرسانی، برگزاری نشست با منتخبین مردم در مجلس شورای اسلامی، راهاندازی شعب استانی انجمن خیرین، زیرنویس تلویزیونی به مناسبت هفته میراثفرهنگی، برنامهریزی برای جلسه با امام جمعه، استفاده از ظرفیتهای گرافیکی و تبلیغات محیطی، برگزاری جلسه شورای فرهنگ عمومی با موضوع میراثفرهنگی، حضور مدیران کل استانی بهعنوان سخنران پیش از خطبههای نماز جمعه، تجلیل از فعالان و کنشگران حوزه میراثفرهنگی، تدوین بستههای بازدید مسئولان و استادان دانشگاهها و نخبگان، برگزاری جشنواره کودک و میراثفرهنگی در تمامی موزهها و اماکن تاریخی و … از مهمترین سرفصلهای برنامههای هفته میراثفرهنگی است.
در این نشست همچنین فرمانده یگان حفاظت میراثفرهنگی، مدیرکل امور موزهها، مدیرکل امور استانها، مدیرکل پایگاههای ملی و جهانی و رئیس کل موزه ملی به تشریح برنامههای مرتبط با هفته میراثفرهنگی در حوزه سازمان و ادارهکل متبوع خود پرداختند.
کد خبر 6097073 فاطمه کریمی